نحو فضا رهیافتی برای ادراک عرصه بندی خانه در شهر یزد (دوره های قاجاریه، پهلوی و جمهوری اسلامی)
نویسندگان
چکیده مقاله:
جامعه ایران دوران گذر از جامعه سنتی به مدرن را بسیار سریع و بدون ایجاد زیرساختهای لازم به ویژه در حوزهی ساختوساز تجربه نموده است؛ در این دوره تغییرات ساختوساز ناشی از تقلید شکل و بدون در نظر گرفتن مفاهیم متناسب با شرایط جامعه میباشد و خانه به عنوان اولین سرپناه بشر، منعکسکنندهی بیشترین تأثیرات فرهنگی، اجتماعی و اعتقادی خواهد بود. مقالة حاضر سعی در ادراک «عرصهبندی فضاهای خانه» با استفاده از مدل تحلیلی «نحو فضا» را دارد و اصلیترین سوال پیشروی مقاله آن است که با بررسی «ارتباطات فضایی خانههای سه دورة قاجاریه، پهلوی و جمهوری اسلامی» با روش نحو فضا تغییر در عرصهبندی و سازمان فضایی خانهها چگونه میباشد. هر چند در این حوزه مطالعات دیگری نیز صورت گرفته ولی در پژوهش پیشرو تلاش بر این است تا براساس تئوری «نحو فضا» به این ادراک نایل شد، زیرا چنانچه این ادراک در قالب مدل تحلیلی سامان گیرد، زمینههای پیشبینی رفتارهای احتمالی در فضاهای مورد نظر خانههای دورة قاجاریه و پهلوی و تفاوت آن با خانههای دورة جمهوری اسلامی به دست خواهد آمد. روش پژوهش در این مقاله از نوع توصیفی ـ تحلیلی است که با روندی از «جزء به کل» و استفاده از نرمافزارهای «ای ـ گراف» و «دپتمپ» انجام میشود. یافتههای پژوهش نشان میدهد، پیکرهبندی و سازمان فضایی خانهها در دورۀ قاجاریه تا اوایل پهلوی دارای تداوم بوده و فرهنگ جامعه نقش مهمی در شکلگیری فضاها و نحوة سازماندهی آنها داشته است ولی با تغییر در شیوة زندگی و پیدایش مدرنیته و عدم وجود زمان لازم برای هماهنگ شدن با نیازهای جامعه برداشت التقاطی از تفکرات دیگر فرهنگها به وجود آمد. از اینرو شکاف عمیقی بین نمونههای جدید ساخته شده در این دوره با نمونههای پیشین ایجاد شد.
منابع مشابه
بررسی تزیینات وابسته به معماری خانه و حسینیه آراسته در بیرجند (دوره قاجاریه و پهلوی اول)
در هنر معماری دوره قاجاریه، گچ بری و در هنر معماری دوره پهلوی اول (9921-0231 ش.)، آجرکاری شاخص و حائز اهمیت است. خانه آراسته از بناهای دوره قاجاریه واقع در شهرستان بیرجند است که به دلیل نقوش متنوع و نمادین گچ بری، قابل تحلیل و بررسی است. مهم ترین تزیینات این بنا نقوش گیاهی با انواع گل و برگ های نخلی و اسلیمی و قاب اسلیمی، نقش خورشید، پیکار شیر و اژدها، قطاربندی گچی، فرم طاق نماها و سر ستون ها ا...
متن کاملبررسی تزیینات وابسته به معماری خانه و حسینیه آراسته در بیرجند (دوره قاجاریه و پهلوی اول)
در هنر معماری دوره قاجاریه، گچ بری و در هنر معماری دوره پهلوی اول (9921-0231 ش.)، آجرکاری شاخص و حائز اهمیت است. خانه آراسته از بناهای دوره قاجاریه واقع در شهرستان بیرجند است که به دلیل نقوش متنوع و نمادین گچ بری، قابل تحلیل و بررسی است. مهم ترین تزیینات این بنا نقوش گیاهی با انواع گل و برگ های نخلی و اسلیمی و قاب اسلیمی، نقش خورشید، پیکار شیر و اژدها، قطاربندی گچی، فرم طاق نماها و سر ستون ها ا...
متن کاملباز اندیشی نظریه "نحو فضا"، رهیافتی در معماری و طراحی شهری؛ مطالعه موردی: خانه بروجردی ها، کاشان
هدف این مقاله، بازخوانی اصول و مبانی فکری نظریه "نحو فضا" و به روزسازی توسعههایی است که درسالهای اخیردر مفاهیم و ابزارهای این نظریه رخ داده است. پس از یک بازنگری تاریخی و مبادی ورودی نظریه به دانش معاصر معماری و شهرسازی در ایران، خاستگاه نظریه و مباحث آغازین و مبانی منطق اجتماعی فضا،مورد بحث و بازتعریف قرار گرفتهاند.اساس و مبنای مباحث مطروحه، نظریه زیربنایی هیلیر و هانسون در 1984و پس از آن...
متن کاملتحلیل انتقادی تاریخنگاری خوزستان در دوره پهلوی و جمهوری اسلامی
-چکیده: ثبت و ضبط حوادث و وقایع تاریخی و نیز ویژگی های جغرافیایی مناطق مختلف ایران با قدمتی چندهزارساله می تواند جزء رسالت های تاریخی محققان و پژوهشگران عرصه تاریخ و فرهنگ باشد.در این میان نگارش تاریخ خوزستان و پردازش ویژگی های جغرافیایی آن از اهمیت مضاعفی برخوردار است چرا که بر مبنای اسناد و مدارک معتبر تاریخی و جغرافیایی اولین دوره های حکومتی و سامانه های تمدنی در منطقه ای از ایران شکل گرفته ...
متن کاملتجزیه و تحلیل پیکره بندی فضایی خانه های بومی با رویکرد نحو فضا (نمونه موردی : شهر بُشرویه)
پژوهش حاضر به قیاس تحلیلی پیکره بندی فضایی خانه های بومی در نمونه بُشرویه در جنوب خراسان در دوره های صفویه، قاجار، پهلوی و بعد از انقلاب پرداخته است. در این پژوهش فرض بر این است که پیکره بندی فضایی خانه که تا اوایل پهلوی دارای تداوم و استمرار بوده از اواخر این دوره دچار تغییرات شگرفی شده است. این تحقیق از گونه پژوهش موردی با استفاده از روش تحقیق ترکیبی شامل روش های توصیفی، تحلیلی و در نهایت استد...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 6 شماره 8
صفحات 47- 75
تاریخ انتشار 2019-01-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023